Guru Purnima : గురు పౌర్ణమి, హిందూ సంప్రదాయంలో అత్యంత పవిత్రమైన మరియు ప్రాముఖ్యమైన పండుగలలో ఒకటి. ఇది ఆషాఢ మాసంలో శుక్ల పక్ష పౌర్ణమి రోజున జరుపుకుంటారు, దీనిని వ్యాస పౌర్ణమి అని కూడా పిలుస్తారు. 2025 సంవత్సరంలో, గురు పౌర్ణమి జులై 10వ తేదీన జరుపుకుంటున్నారు. ఈ రోజు గురువులను, ఉపాధ్యాయులను, జ్ఞానాన్ని ప్రసాదించే మహానుభావులను స్మరించుకుని, వారి పట్ల కృతజ్ఞతను తెలియజేసే సందర్భంగా గుర్తించబడుతుంది.
గురు పౌర్ణమి అంటే ఏమిటి : సంస్కృతంలో “గు” అనే శబ్దం అజ్ఞానం లేదా చీకటిని సూచిస్తుంది, “రు” అనేది ఆ చీకటిని తొలగించి జ్ఞానం అనే వెలుగును ప్రసాదించేదాన్ని సూచిస్తుంది. కాబట్టి, గురువు అంటే అజ్ఞానాన్ని తొలగించి, జ్ఞానమనే తేజస్సును అందించే మార్గదర్శి. గురు పౌర్ణమి రోజున, ఈ గురువులను పూజించి, వారి ఆశీస్సులు పొందడం హిందూ సంప్రదాయంలో ఒక పవిత్రమైన ఆచారం. ఈ రోజు వేదవ్యాస మహర్షి జన్మదినంగా కూడా జరుపుకుంటారు. వేదవ్యాసుడు వేదాలను నాలుగు భాగాలుగా విభజించి, సామాన్యులకు అందుబాటులోకి తెచ్చిన మహాముని. అందుకే ఈ రోజును “వ్యాస పౌర్ణమి” అని కూడా అంటారు. అలాగే, యోగ సంప్రదాయంలో శివుడిని ఆదియోగి మరియు ఆది గురువుగా భావిస్తారు. ఈ రోజున ఆదియోగి తన జ్ఞానాన్ని సప్తఋషులకు అందించిన సందర్భాన్ని స్మరించుకుంటారు.
గురువులకు కృతజ్ఞత : గురు పౌర్ణమి ముఖ్య ఉద్దేశం, జీవితంలో మార్గదర్శనం చేసిన గురువులకు కృతజ్ఞత తెలపడం. సనాతన ధర్మంలో తల్లిదండ్రుల తర్వాత గురువుకు అత్యంత ఉన్నత స్థానం ఇవ్వబడింది. “గురుర్బ్రహ్మా గురుర్విష్ణుః గురుర్దేవో మహేశ్వరః, గురుః సాక్షాత్ పరబ్రహ్మ తస్మై శ్రీ గురవే నమః” అనే శ్లోకం గురువు యొక్క ఔన్నత్యాన్ని తెలియజేస్తుంది.
ఆధ్యాత్మిక జ్ఞానం : గురు పౌర్ణమి రోజు ఆధ్యాత్మిక జ్ఞానాన్ని పొందేందుకు అనుకూలమైన సమయంగా భావిస్తారు. ఈ రోజు గురు సామీప్యంలో గడపడం, ధ్యానం చేయడం, పూజలు నిర్వహించడం వల్ల అనుగ్రహం లభిస్తుందని నమ్ముతారు. సద్గురు జగ్గీ వాసుదేవ్ ఈ రోజు గురించి చెబుతూ, గురు పౌర్ణమి మిగతా పౌర్ణమి రోజుల కంటే భిన్నమైనదని, ఈ సమయంలో గ్రహస్థితులు మరియు మార్మిక శక్తులు ముక్తి మరియు జ్ఞానం కోసం అనుకూలంగా ఉంటాయని వివరించారు.
వేదవ్యాసుని స్మరణ : వేదవ్యాసుడు మహాభారతం, పురాణాలు, ఉపనిషత్తులను రచించిన మహానుభావుడు. ఈ రోజున ఆయనను పూజించడం వల్ల జ్ఞానం, ఐశ్వర్యం, మరియు ముక్తి లభిస్తుందని భావిస్తారు.
పూజలు మరియు ఆచారాలు : ఈ రోజున గురువులకు పూజలు చేయడం, కానుకలు సమర్పించడం, ఆశీర్వాదాలు తీసుకోవడం సాంప్రదాయం. దక్షిణ భారతదేశంలో కొన్ని ప్రాంతాల్లో ఆదిశక్తి పేరిట పూజలు, సత్యనారాయణ వ్రతం, శివశయనోత్సవం వంటి ఆచారాలు జరుగుతాయి. షిర్డీ సాయిబాబా ఆలయాల్లో కూడా ప్రత్యేక పూజలు నిర్వహిస్తారు.
ఈ రోజు ఏం చేయాలి?
గురు పూజ : గురువులను స్మరించుకుని, వారికి కానుకలు సమర్పించి, ఆశీర్వాదాలు తీసుకోవాలి.
ఉపవాసం : కొందరు సూర్యోదయం నుంచి చంద్రోదయం వరకు ఉపవాసం ఉంటారు.
ధ్యానం మరియు యోగా : ఈ రోజు ధ్యానం, యోగాభ్యాసం చేయడం వల్ల ఆధ్యాత్మిక శక్తి పెరుగుతుందని నమ్ముతారు.
పవిత్ర స్నానం : ఆషాఢ పౌర్ణమి స్నానం, కోకిలా వ్రతం వంటి ఆచారాలు కూడా ఈ రోజున ఆచరిస్తారు.
వ్యాస మహర్షి మరియు సాయిబాబా పూజ : వ్యాస మహర్షి, శివుడు, లేదా సాయిబాబాను పూజించడం వల్ల అష్టైశ్వర్యాలు లభిస్తాయని చెబుతారు.
గురు పౌర్ణమి యొక్క సాంస్కృతిక మరియు ఆధ్యాత్మిక విలువ
గురు పౌర్ణమి ఒక పండుగ మాత్రమే కాదు, ఇది జీవితంలో జ్ఞానం, మార్గదర్శనం, మరియు ఆధ్యాత్మిక ఉన్నతి కోసం ఒక సందర్భం. ఈ రోజు మనిషిని అజ్ఞానం నుంచి జ్ఞానం వైపు, చీకటి నుంచి వెలుగు వైపు నడిపించే గురువుల ఔన్నత్యాన్ని గుర్తు చేస్తుంది. భారతీయ సంస్కృతిలో గురువు బ్రహ్మ, విష్ణు, మహేశ్వర స్వరూపంగా పూజింపబడతాడు. ఈ రోజున గురువులను స్మరించడం వల్ల త్రిమూర్తులను ఆరాధించిన ఫలితం లభిస్తుందని నమ్ముతారు.
